Yasa dışı bahis, izin ve lisans alınmaksızın faaliyet gösteren bahis siteleri veya yeraltı bahis ağları aracılığıyla gerçekleştirilen bahis faaliyetlerini ifade eder. Bu tür bahis organizasyonlar, 7258 sayılı “Futbol ve Diğer Spor Müsabakalarında Bahis ve Şans Oyunları Düzenlemesi Hakkında Kanun” gereğince yasa dışı bahis oynatma olarak kabul edilerek, cezalandırılmaktadır.  

1. Yasadışı Bahis Nedir?

Yasadışı bahis, spor müsabakalarına dayalı sabit ihtimalli ve müşterek bahis veya şans oyunlarının lisans ve izin almadan işletilen bahis siteleri veya yeraltı bahis ağları aracılığıyla izinsiz olarak düzenlenmesi anlamına gelir.

Yasa dışı bahis konusundaki yasal düzenlemeler, “oynatmak” ve “oynamak” eylemleri arasında ayrım yapar. “Oynatmak” yasa dışı bahis veya kumar faaliyetlerini organize etmek, işletmek veya desteklemek anlamına gelirken, “oynamak” bu tür faaliyetlere katılmak veya bahis yapmak anlamına gelir. “Yasadışı bahis oynatmak” suç teşkil ederken, “yasadışı bahis oynamak” ise bir kabahat olarak düzenlenmiştir.

Türkiye’de spor müsabakalarında bahis ve şans oyunlarının yasa dışı olarak oynatılması ve bu faaliyetlere yer ve imkan sağlanması gibi suçlar, 7258 sayılı “Futbol ve Diğer Spor Müsabakalarında Bahis ve Şans Oyunları Düzenlemesi Hakkında Kanun” ile düzenlenmiştir. Bu kanunun 5. maddesi, yurtiçinde ve yurtdışında yasa dışı bahis veya şans oyunu oynatılmasını ve bu tür faaliyetlere yer ve imkan sağlanmasını suç olarak tanımlamaktadır.

2. Yasadışı Bahis Oynatma Suçu ve Cezası

Bahis oynatma, Spor Toto Teşkilat Başkanlığı veya başkanlığın yetkilendirdiği gerçek ve özel hukuk tüzel kişilerinin izni dahilinde yasal olarak gerçekleştirilebilir. Spor Toto Teşkilat Başkanlığı, bahis oynamak isteyen gerçek veya tüzel kişilere “sabit bayi” ruhsatı veya internet üzerinden bahis oynatmak isteyenlere “sanal ortam bayi” ruhsatı vererek bu süreci yasallaştırır. Bu ruhsatlar alınmadan bahis oynatmak, yasadışı bir faaliyet olarak kabul edilir ve suç teşkil eder.

Yasadışı bahis oynatma suçunun oluşabilmesi için yasadışı bahis oynatan kişinin menfaat elde etmesi gerekli değildir. Hiçbir şekilde menfaat elde edilmese dahi, gerekli ruhsatlar olmaksızın bahis oynatılması suçun oluşumu için yeterlidir.

Yasadışı bahis oynatma suçunun temel halinin cezası, 7258 sayılı Kanunun 5/1-a maddesi gereğince “üç yıldan beş yıla kadar hapis ve on bin güne kadar adli para cezası” şeklinde tanımlanmıştır. Kanunun ilgili kısmı aşağıdaki şekildedir;

Kanunun verdiği yetkiye dayalı olmaksızın;

a) Spor müsabakalarına dayalı sabit ihtimalli ve müşterek bahis veya şans oyunlarını oynatanlar ya da oynanmasına yer veya imkân sağlayanlar üç yıldan beş yıla kadar hapis ve on bin güne kadar adli para cezasıyla cezalandırılır.

3. Yasadışı Bahis Oynanmasına Yer veya İmkân Sağlama Suçu ve Cezası

Kanun koyucu yasadışı bahis faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi için gerekli yer ve imkanın sağlanması, suç olarak düzenlenmiştir.  Bu suçun fiil unsurunu yasadışı bahis yapmak isteyen kişilere fiziksel bir mekan temin etmek ya da gerekli teknik altyapıyı sunarak bahis yapmalarını sağlamak oluşturmaktadır.

Yasadışı bahis oynanmasına yer ve imkan sağlama suçunun cezası, 7258 sayılı Kanunun 5/1-a maddesi gereğince “üç yıldan beş yıla kadar hapis ve on bin güne kadar adli para cezası” şeklinde tanımlanmıştır. Kanunun ilgili kısmı aşağıdaki şekildedir;

4. İnternet Üzerinden Yurt Dışında Bahis Oynamaya İmkan Sağlama Suçu ve Cezası

Kanun koyucu yurt dışında oynatılan bahis veya şans oyunlarının Türkiye’den oynanmasına imkan sağlanmasını suç olarak düzenlenmiştir. Bu suç, yurt dışındaki bahis veya şans oyunlarını Türkiye’den erişilebilir hale getirerek veya başka yollarla Türkiye’de oynanmasını kolaylaştıran kişiye yöneliktir. Fail, internet aracılığıyla veya başka yöntemlerle yurt dışındaki bahis ve şans oyunlarına erişim sağlayan ve bunların Türkiye’de oynanmasına olanak tanıyan kişiyi temsil eder.

İnternet üzerinden bahis oynamaya imkan sağlama suçunun cezası, 7258 sayılı Kanunun 5/1-b maddesi gereğince “dört yıldan altı yıla kadar hapis cezası” şeklinde tanımlanmıştır. Kanunun ilgili kısmı aşağıdaki şekildedir;

b) Yurt dışında oynatılan spor müsabakalarına dayalı sabit ihtimalli veya müşterek bahis ya da şans oyunlarının internet yoluyla ve sair suretle erişim sağlayarak Türkiye’den oynanmasına imkân sağlayan kişiler, dört yıldan altı yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılır.

5. Yasadışı Bahis Suçu Parasının Nakline Aracılık Etme Suçu ve Cezası

Yasadışı bahis parasının nakline aracılık etme suçu, yasadışı bahis oyunlarından elde edilen paraların taşınması veya transfer edilmesinde aracılık etmek anlamına gelir. Bu suç, yasa dışı bahis faaliyetlerinin finanse edilmesine yardımcı olmayı ifade eder. Nakil işlemi, fiziksel olarak para taşınması şeklinde gerçekleştirilebileceği gibi banka veya finans kuruluşlarındaki kişisel ve kurumsal hesapların kullanılması yada kullandırılmasına izin verilmesi şeklinde de gerçekleştirilebilir.

Bilinçli işbirliği, suçlu kişinin bu eylemi gerçekleştirirken tam olarak ne yaptığının ve faaliyetin yasadışı olduğunun farkında olması anlamına gelir. Bu terim, kişinin yasa dışı bahis faaliyetlerini desteklemek veya yasa dışı bahis paralarının nakledilmesine aracılık etmek için kendi iradesiyle ve bilinçli bir şekilde bu işi yapması anlamına gelir.

Bilinçsiz İşbirliği, Bazı kişiler, yasadışı bahis parası olduğunu bilmeden veya bir tanıdığına yardımcı olmak isteyerek bu tür suçlara karışabilirler. İhmalkarlıkla bu tür faaliyetlere katılmış olmanın da çok ciddi sonuçları olabilir. Bu nedenle banka hesaplarının kullanılmasın azami dikkat gösterilmesi gerekmektedir.

Yasadışı bahis suçu parasının nakline aracılık etme suçunun cezası, 7258 sayılı Kanunun 5/1-c maddesi gereğince “üç yıldan beş yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezası” şeklinde tanımlanmıştır. Kanunun ilgili kısmı aşağıdaki şekildedir;

c) Spor müsabakalarına dayalı sabit ihtimalli veya müşterek bahis ya da şans oyunlarıyla bağlantılı olarak para nakline aracılık eden kişiler, üç yıldan beş yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezasıyla cezalandırılır.

6. Yasa Dışı Bahis Suçunda Uygulanabilecek Tedbirler

Yasa dışı bahis ve şans oyunlarına ilişkin yukarıda bahsedilen suçların işlenmesi halinde çeşitli tedbirler uygulanabilir. Bunlardan bazıları; eşya ve kazanç müsaderesi, yasadışı bahis sitelerine erişimin engellenmesi, mühürlenerek iş yerinin kapatılması ve ruhsatın iptali tedbirleridir.

6.1. Eşya ve Kazanç Müsaderesi

Eşya müsaderesi, suçun işlenmesinde kullanılan eşyaların zorla devlet tarafından el konulması anlamına gelir. Kazanç müsaderesi ise suçun işlenmesi sonucu elde edilen gelirlere veya suçu oluşturmak için elde bulundurulan maddi değerlere ve menfaatlere el konulmasını ifade eder.

Türk Ceza Kanunu’nun ilgili maddelerinde (54 ve 55. Maddeler), bu tür müsaderelerin uygulanma koşulları ve süreçleri düzenlenmiştir. Ayrıca 7258 sayılı kanunun 5/2 maddesi de yasa dışı bahis suçlarında da eşya ve kazanç müsaderesinin uygulanabileceğini düzenlemiştir.

6.2. Yasadışı Bahis Sitelerine Erişimin Engellenmesi

İnternet üzerinden yasadışı bahis oynatma suçu işlendiği tespit edildiğinde, bahis veya şans oyunlarının oynanması için kullanılan web sitesine URL erişiminin engellenmesi getirilebilir veya bu internet sitesinin tamamına erişim engellenebilir. Kanun koyucu bu tür tedbirin yapılabilmesine de iman tanımıştır.

Türk Telekomünikasyon Kanunu’nun 9. maddesi, Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı’na (BTK) internet sitesi erişim engelleme yetkisi verir. Bu yetki, yasa dışı içerik veya faaliyetlerin tespit edilmesi durumunda kullanılır. BTK, yasal süreçleri takip ederek, mahkeme kararlarına dayanarak veya kendi incelemeleri sonucunda internet sitelerine erişim engelleme kararı alabilir.

6.3. İş yerinin Mühürlenerek Kapatılması ve Ruhsatın İptali

7258 sayılı kanunda yasadışı bahis oynatılan yerlerin mühürlenerek kapatılacağı ve ruhsatlarının iptal edileceği açıkça düzenlenmiştir. Hükme göre

“Yasadışı bahis oynatma suçu veya yasadışı bahis oynamaya yer veya imkan sağlama suçlarının işlendiği işyerleri mahallin en büyük mülki idare amiri tarafından ihtarda bulunmaksızın üç ay süreyle mühürlenerek kapatılır. İş yeri açma ve çalışma ruhsatına sahip işyerlerinin ruhsatları mahallin en büyük mülki idare amirinin bildirimi üzerine ruhsat vermeye yetkili idare tarafından beş iş günü içinde iptal edilir.”

7. Ceza Muhakemesi Kanunu Uyarınca Yasadışı Bahis Oynatmak Suçunda Uygulanacak Sair Tedbirler

5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunun’da düzenlenen bazı tedbirler Yasadışı bahis suçları ile Türk Ceza Kanunun 228 inci maddesinde düzenlenen kumar oynatma suçu bakımından da uygulanabilecektir. Bu tedbirler şu şekildedir;

Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara Elkoyma (CMK Madde 128): Mahkeme, suçun işlenmesi ile bağlantılı olan taşınmaz mallara, haklara ve alacaklara el koyabilir. Bu, suçun işlendiği malvarlığına el konulmasını ve bu varlıkların suçun etkilerini azaltmayı veya suçlu kişilerin haksız kazançlarını engellemeyi amaçlar.

İletişimin Tespiti, Dinlenmesi ve Kayda Alınması (CMK Madde 135): Mahkeme, suçun soruşturulması ve delil toplama amacıyla iletişimin tespit edilmesini, dinlenmesini ve kayda alınmasını talep edebilir. Bu, suçun kanıtlarını elde etmek ve suçlu kişilerin faaliyetlerini izlemek için kullanılır.

Gizli Soruşturmacı Görevlendirilmesi (CMK Madde 139): Özellikle örgüt faaliyetlerinin incelenmesi sırasında, suçun işlenip işlenmediğine bakılmaksızın gizli soruşturmacı görevlendirilebilir. Bu, suçların tespiti ve suçlu kişilerin faaliyetlerinin izlenmesi için etkili bir yöntem olarak kullanılır.

Teknik Araçlarla İzleme (CMK Madde 140): Suç soruşturması sırasında, teknik araçlarla izleme ve gözetleme yöntemleri kullanılabilir. Bu, suçun işlendiği yerlerin ve faaliyetlerin izlenmesine yardımcı olur.

Bu tedbirler, yasadışı bahis suçları ve kumar oynatma suçu gibi suçların soruşturulması ve yargılanması sırasında kullanılabilecek önemli araçlardır. Bu tedbirlerin uygulanması, suçların tespit edilmesi ve suçluların adalet önüne çıkarılması için önemlidir.

8. Yasadışı Bahis Oynatma Suçunda Görevli ve Yetkili Mahkeme

Yasadışı bahis suçları ile ilgili olarak, işlendiği yerdeki Asliye Ceza Mahkemesi ilgili ve yetkilidir. Bu mahkeme, suçların soruşturulması, yargılanması ve karar verilmesi için görevlidir. Suçun işlendiği yer, suçun işlenmesinin belirlendiği coğrafi konumu ifade eder.

Görevli Mahkeme: Yasadışı bahis suçları için görevli mahkeme, Asliye Ceza Mahkemesi’dir. Bu tür suçlar, Asliye Ceza Mahkemelerinde yargılanır.

Yetkili Mahkeme: Suçun işlendiği yerdeki Asliye Ceza Mahkemesi yetkili mahkemedir. Yani suçun işlendiği il veya ilçeye göre yetkili Asliye Ceza Mahkemesi soruşturmayı yürütür ve davayı görüşür.

9. Yasadışı Bahis Oynatma Suçunda Zamanaşımı

Yasa dışı bahis oynatma suçunun basit halleri bakımından zamanaşımı süresi Türk Ceza Kanunun 66/e maddesi gereğince 8 yıldır. Suçun işlendiğinden itibaren 8 yıl içinde ilgili kişilere karşı soruşturma ve kovuşturma yapılabilir. 8 yılın aşılmasından sonra ceza sorumluluğu ortadan kalkar.

Söz konusu suçun daha ağır cezayı gerektiren nitelikli hallerindeyse dava zamanaşımı süresinin dosya ve delil durumuna göre uzaması mümkündür.